Η διδασκαλία του Ολοκαυτώματος στα γερμανικά πανεπιστήμια: μια εμπειρική μελέτη

Έρευνα: Lena Kahle & Verena Lucia Nägel, Center für Digitale Systeme (CeDiS), Freie Universität Berlin

Διεύθυνση έρευνας: Καθηγητής Νικόλας Αποστολόπουλος

Επιστημονική επίβλεψη: Καθηγητής Johannes Tuchel

Χρηματοδότηση έρευνας: Claims Conference

Προλογικό σημείωμα & μετάφραση από τα γερμανικά: Άννα Μαρία Δρουμπούκη

Προλογικό σημείωμα

Μολονότι αφορά τη γερμανική περίπτωση, η έρευνα της Lena Kahle και της Verena Lucia Nägel καταδεικνύει ότι το ζήτημα της μνήμης και της αναπαράστασης της Σοά είναι μια σύνθετη ιστορική, κοινωνική και πολιτική διαδικασία που εκκινεί από ποικίλες αφετηρίες και θέτει διαφορετικά ερωτήματα ανάλογα με την εποχή. Είναι αναμφισβήτητο ότι η χώρα των θυτών έχει μνημειοποιήσει και αναδείξει τη Σοά σε όλες τις διαστάσεις της, ωστόσο η διδασκαλία της Σοά στα γερμανικά πανεπιστήμια αποδεικνύεται ελλιπής και περιορισμένη. Αυτό αποτελεί αφορμή για αναστοχασμό σχετικά με την ελληνική περίπτωση, όπου η εξόντωση των Εβραίων της χώρας έως πολύ πρόσφατα δεν αποτελούσε αντικείμενο διδασκαλίας από καθέδρας. Κάτι τέτοιο δεν θα έπρεπε να μας εκπλήττει. Ήταν απόρροια του γεγονότος πως η Σοά δεν συγκαταλεγόταν στα αιτήματα της νεοελληνικής ιστοριογραφίας μέχρι πρόσφατα, ούτε είχε εγγραφεί στα τραύματα της συλλογικής μνήμης της μεταπολεμικής ελληνικής κοινωνίας, όπου κυριαρχούσε το τραύμα του εμφυλίου. Μια άλλη βασική παράμετρος είναι ο αντισημιτισμός και οι πολλαπλές του μεταμορφώσεις κατά τη διάρκεια του 20^ου αιώνα. Στη γερμανική περίπτωση δεν εφαρμόζουν απόλυτα αυτές οι ερμηνείες για την ανεπαρκή διδασκαλία της Σοά, ωστόσο η επίγνωση ότι σε ένα γενικότερο πλαίσιο στην Ευρώπη ακόμα παρουσιάζονται δυσκολίες στην προσέγγιση αυτού του σκοτεινού κεφαλαίου των εθνικών ιστοριών μάς δίνει αφορμές για αναστοχασμό γύρω απ’ το ίδιο το γεγονός.

Για το κείμενο βλέπε εδώ